sobota, 24 lutego 2018

Paleolityczne Pompeje i "mała czarna" za 40 milionów dolarów



Pálava. Rokrocznie, pod koniec września, w imię hasła "jarolétoburčákzima", w te przepiękne strony, na Morawy Południowe, ściągają dziesiątki tysięcy miłośników jedynego w swoim rodzaju smakowym winnego półproduktu, który sprzedaje się hektolitrami w plastikowych kubkach i butelkach. Palavskie Winobranie w Mikulowie, na przestrzeni kilkunastu ubiegłych lat, wyrosło na jedną z największych imprez komercyjnych w całej Republice, zaś zdobycie noclegów pół roku wcześniej graniczy niemal z cudem (czego zresztą doświadczyłem na własnej skórze).
Tymczasem nieco ponad 10 kilometrów na północ od Mikulowa, nad samym zbiornikiem zaporowym Nové Mlýny, u podnóża wapiennych Pavlovskich Wierchów, swoją senną, przerywaną jedynie jesienią krótkim boomem związanym z winobraniami, egzystencję, wiodą dwie niewielkie osady: Pavlov i Dolní Věstonice. Poza znawcami tematu nikt nawet nie przypuszcza, że w tym miejscu, tysiące lat temu, biło serce tej części Europy. Tu znaleziono najstarsze na świecie dowody na wyrób tekstyliów i wypalanie ceramiki. Tu też, być może, sporządzono najstarszą znaną mapę. Są też dowody na rzekome pierwsze próby liczenia.
Zapraszam na wycieczkę śladami morawskich łowców mamutów.     

Widok na Pavlov i Pavlovskie Wierchy
Wikipedia, Domena Publiczna

Widok na Dolní Věstonice z Pavlovskich Wierchów
Wikipedia, Domena Publiczna



30 tysięcy lat przed naszą erą Europa przeżywała ostatni plejstoceński glacjał (zimny okres) zwany zlodowaceniem Wisła- Würm. Ziemie czeskie (pozwolę sobie używać tej nazwy, choć w zasadzie powinienem operować terminem "późniejsze ziemie czeskie") znajdowały się wówczas w szerokich kleszczach- pomiędzy lodowcem alpejskim na południowym- zachodzie a skandynawskim na północy.

Mapa zlodowacenia Wisła- Würm.
 Kropką zaznaczone przybliżone położenie Pavlova i Dolních Věstonic
Wikipedia, Domena Publiczna
   
Ten swoisty korytarz międzylodowcowy wykorzystała do swoich celów druga z kolei, po oryniackiej, kultura, której przedstawicielami byli homo sapiens sapiens- kultura grawecka.
Homo sapiens sapiens przywędrował do Europy z Afryki jakieś 43-40 tysięcy lat temu.  Przez niecałe 3 tysiące lat ludzie tego gatunku współegzystowali na naszym kontynencie z neandertalczykami i przez badaczy pradziejów dosyć zgodnie uznawani są za sprawców końca kariery historycznej swoich kuzynów.
Tworzący wspomnianą kulturę oryniacką (nazwa pochodzi od stanowiska archeologicznego w Aurignac we Francji) kromaniończycy (także francuska nazwa- od znaleziska w Cro-Magnon) żyli na Morawach, gdzie udokumentowano ich pobyt w Jaskiniach Mladečských niedaleko Ołomuńca. 


Członkowie społeczności zwanej kulturą grawecką byli bezpośrednimi następcami kromaniończyków. Również ta prawiekowa społeczność zyskała swój eponim we Francji (jaskinia La Gravette), nas jednak interesować będą "morawsko- graweccy specjaliści", których przodkowie, podróżując międzylodowcowym korytarzem, pojawili się pewnego, zimnego zapewne, dnia, na zboczu Pavlovskich Wierchów, spojrzeli w dół na sunącą majestatycznie szerokim nurtem pra-Dyję oraz mnogie stada zwierząt wykorzystujące ją jako wodopój i zgodnie stwierdzili: "zostajemy".  
Wedle świadectw archeologicznych ówczesny krajobraz tego zakątka Południowych Moraw przypominał "zimne Serengeti".  

Fauna plejstocenu.
Wikipedia, Domena Publiczna


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz