środa, 11 kwietnia 2018

"Kde domov můj"


Ledwie przebrzmiały ostatnie echa niezwykle udanych dla naszych południowych sąsiadów igrzysk w Pjongczangu, a już w marcu Czeski Komitet Olimpijski postanowił odpalić dość oryginalną bombę. Zaproponował współobywatelom zmianę hymnu narodowego na bardziej patetyczny melodycznie, a przede wszystkim bogatszy o jedną zwrotkę. Okazało się bowiem, po wnikliwych obserwacjach dekoracji zwycięzców, że hymny innych krajów są dużo dłuższe, zaś czescy sportowcy, jak stwierdził sam przewodniczący Komitetu Jiří Kejval, nie po to tak ciężko pracują na medale, aby spędzać tak krótki czas na podium ("Jsme sportovci, bojujeme pro to, abychom byli nejlepší na světě, okamžik na stupních vítězů je veliký okamžik").
Autorem nowej koncepcji (czy też nowych koncepcji) czeskiego hymnu jest kompozytor i dyrygent Miloš Bok. Pod jego batutą, w grudniu roku 2017, Orkiestra Symfoniczna Stołecznego Miasta Pragi wykonała przerobiony hymn, zaś solowe partie wokalne zaśpiewali Štěpánka Pučálková i Svatopluk Sem. 


Kompozytor Miloš Bok

Utwór, którego upublicznienie celowo przesunięto na rok 2018- setną rocznicę utworzenia    I Republiki, miał zapoczątkować debatę nad zmianą najważniejszej narodowej pieśni- "podrasowaniem" muzycznym i ewentualnym dodaniem nowej nowej zwrotki. Zamiast rzeczowej dyskusji wywołał jednak prawdziwą burzę w internetach, radiach i telewizjach. Nagle bowiem okazało się, że druzgocąco wysoki procent mieszkańców Czech jest głęboko bardziej konserwatywny, niż zwykło się sądzić. Przynajmniej jeżeli chodzi o nietykalne narodowe świętości, a do takich zaliczyć można z pewnością "Kde domov můj"-  9 wersów pieśni, w której zawarto całe rajskie piękno czeskiej ziemi i dumę z faktu, że żyje się właśnie na tym jedynym i niepowtarzalnym skrawku wszechświata. 

Kiedy 21 grudnia 1834 roku w praskim Teatrze Stanowym (Stavovské divadlo) wystawiono po raz pierwszy śpiewogrę teatralną pod tytułem "Fidlovačka aneb Žádný hněv a žádná rvačka", nikt nie mógł nawet przypuszczać, że jedna z wielu pieśni, z których składało się to przedstawienie, stanie się w przyszłości hymnem wolnego, czeskiego państwa. Tym bardziej, iż śpiewogra okazała się dziełem lotów nie najwyższych, które wystawiono raptem jeszcze tylko raz, zaś później wylądowała w głębokim lamusie scenicznym, dzieląc  los innych, nie bardzo wydarzonych inscenizacji tego czasu. 

Stavovské divadlo w Pradze


"Kde domov můj" w wykonaniu  Otakara Mařáka i chóru Křížkovského.
Filmowa adaptacja "Fidlovački" z 1930 roku.
Kde domov můj
Kde domov můj,
kde domov můj?
Voda hučí po lučinách,
bory šumí po skalinách,
v sadě skví se jara květ,
zemský ráj to na pohled!
A to je ta krásná země,
země česká, domov můj,
země česká, domov můj!

Kde domov můj,
kde domov můj?
V kraji znáš-li Bohu milém,
duše útlé v těle čilém,
mysl jasnou, vznik a zdar
a tu sílu vzdoru zmar?
To je Čechů slavné plémě,
mezi Čechy domov můj,
mezi Čechy domov můj!
Gdzie mój dom
Gdzie jest mój dom,
gdzie jest mój dom?
Woda huczy wśród łąk,
bory szumią pośród skał,
w sadzie pyszni się wiosenny kwiat,
widać że to ziemski raj!
Oto jest ta piękna ziemia,
ziemia czeska – mój dom,
ziemia czeska – mój dom!

Gdzie jest mój dom,
gdzie jest mój dom?
Czy znasz w ziemi, miłej Bogu,
Wrażliwe dusze w zdrowych ciałach,
Umysł jasny, powstanie i pomyślność,
I siłę tę, zgubę przeciwności?
Oto Czechów sławne plemię,
Pośród Czechów jest mój dom,
Pośród Czechów jest mój dom.